Дэлхийн агаар мандлын озоны давхаргыг устгадаг химийн бодисууд анх удаа багассан туай НҮБ-ын дэмжлэгтэй эрдэмтдийн багийн судалгаанд дурджээ. НҮБ-ын Байгаль орчны хөтөлбөр болон Дэлхийн цаг уурын байгууллагаас гаргасан тайланд эрдэмтэд хэт ягаан туяаг шингээж, дэлхийн гадаргад хүрэхээс сэргийлдэг 9-18 милийн өндөртэй агаар мандлын бүс болох озоны давхарга мэдэгдэхүйц зузаарч байгааг онцолсон байна.
1990-ээд оны сүүлээр озоны давхаргыг задлах хийн ялгаруулалт дээд цэгтээ хүрсэн юм. Тухайн үед 1980-аад оныхтой харьцуулахад озоны давхарга 4 хувиар буурсан байжээ. Ийнхүү озоны давхарга цоорох аюул хүн төрөлхтөнд заналхийлж эхэлсэн. Озоны давхарга цоорвол нарны хэт ягаан туяа арьсны хорт хавдар үүсгэх, дархлааны тогтолцооны үйл ажиллагааг сулруулах, үр тариа, далайн ургамал, амьтны өсөлтийг зогсоох зэрэг хор нөлөөтэй.
Судалгааны тайланд озоныг сүйтгэдэг хлорын хэмжээ 1993-2020 оны хооронд агаар мандалд 11.5 хувиар буурсан бол бром 1999-2020 оны хооронд 14.5 хувиар буурсан байна. Энэ судалгааг хийсэн эрдэмтэд өөрсдийн дүгнэлтийг манай гаргийн хувьд сайн мэдээ гэж онцолжээ. Агаар мандлын үндэсний удирдлагын химийн шинжлэх ухааны лабораторийн захирал, судалгааг бичсэн хэсгийн ахлагч, доктор Дэвид Фахи “Озон задалдаг бүх гол хий болон тэдгээрийн ялгаруулалтын хэмжээ дээд цэгтээ хүрч, одоо буурч байна” гэжээ.
Озоны давхарга нь аливаа үзэгдэлд маш эмзэг, өртөмтгий байдаг. 2019, 2020 онд Австралид гарсан ой хээрийн түймэр, чийглэг утааны тоосонцорыг ихээр ялгаруулснаар озоны давхаргыг бууруулахад нөлөөлсөн гэж “Science” сэтгүүлд нийтэлсэн судалгаанд дурджээ. Ой хээрийн түймэр болон Хятадын үйлдвэрүүдийн хорт хийн ялгаруулалтаас үл хамааран озоны давхарга 2066 он гэхэд Антарктидын дээгүүр, 2045 он гэхэд Хойд туйлын дээгүүр эргэн хэвийн байдалдаа дөхөж зузаарна. 2040 он гэхэд озоны нүх үүсэхээс өмнөх 1980 оны түвшинд хүртэл сэргэх төлөвтэй байна гэж тайланд дурджээ.
Эх сурвалж: WSJ
